Over de pinot-druif bestaan heel wat misverstanden. Zo zijn alle onderstaande stellingen fout:

• pinot noir, pinot blanc, pinot gris zijn verschillende druivenrassen
• pinot noir is de stamvader van de pinot-familie
• Bourgogne heeft wereldwijd de grootste aanplant pinot noir
• Pinot muteert gemakkelijker dan andere druiven

Rechtzettingen

Over de pinot-familie

De oorsprong van de pinot is onbekend, veelal wordt aangenomen dat het een gedomesticeerde variant is van de wilde druif (Vitis vinifera subsp. silvestris) die in Europa voorkomt. In de dertiende eeuw vinden we een referentie onder de naam morillon. De naam pinot noir duikt voor het eerst op in 1375. Omdat de druif al zo lang verspreid wordt, heeft ze dus ook de kans gekregen te muteren: er zijn meer dan 1000 verschillende varianten bekend.

Pinot noir, pinot gris en pinot blanc zijn kleurmutaties van elkaar: een complex mechanisme rond de genen  VvMYBA1 en VvMYBA2 stuurt de druivenkleur. Men vindt dan soms zelfs verschillend gekleurde druiven aan één en dezelfde plant, soms zelfs binnen één tros of bes. Dergelijke mutaties heten “somatische mutatie” in het genetisch jargon.

Een ander verhaal is dat van de pinot meunier. Die is overduidelijk niet een kleurmutatie: het onderscheidende kenmerk zijn de witte haartjes onderaan het blad van de meunier (molenaar: de haartjes lijken op meel). Het gaat wel om een chimerische mutatie. Een ingewikkelde mutatievorm waarbij één organisme bestaat uit weefsel afkomstig van verschillende zygotes. De oorzaak is waarschijnlijk een mutatie tijdens de oorspronkelijke celdeling. Het resultaat is een plant die er verschillend uit ziet van de pinot noir, een beetje kleiner is en sneller afrijpt.

Over de aanplant

De grootste Franse aanplant pinot noir is te vinden in de Champagne, met 12.830 hectaren (cijfers CIVC 2015). Vergelijk: 9.805 hectaren voor Bourgogne (cijfers Vin Bourgogne), een kwart minder dus. De totale aanplant pinot noir in Frankrijk bedraagt ongeveer 29.600 hectare (cijfers Jancis Robinson 2009), dus 43% van de Franse pinot noir-aanplant ligt in Champagne.

Maar het Sideways-effect maakte van Californië de grootste speler, met meer dan 15.000 ha pinot noir in 2010.

Andere toonaangevende producenten zijn:

• 12.000 ha: Duitsland (vaak spätburgunder genoemd)
• 6.500 ha: Moldavië (pino fran, pino ceren en cerna)
• 5.000 ha: Nieuw-Zeeland
• 4.500 ha: Oregon
• 4.500 ha: Australië
• 4.400 ha: Zwitserland (vaak blauburgunder genoemd)
• 3.300 ha: Italië
• 1.500 ha: Argentinië
• 1.400 ha: Chili
• 970 ha: Spanje (voornamelijk voor de productie van Cava)
• 960 ha: Hongarije (kék burgundi of kisburgundi)
• 780 ha: Roemenië
• 760 ha: Oekraïne
• 740 ha: Canada
• 730 ha: Zuid-Afrika
• 650 ha: Oostenrijk (vaak blauburgunder genoemd)
• 530 ha: Rusland (pino franc)
• 290 ha: Kroatië
• 190 ha: Brazilië
• 170 ha: Georgië
• 140 ha: New York
• 130 ha: Washington