Mijn koninkrijk voor een clos!

Volgens het decreet van 19 augustus 1921 is een clos een plaats omgeven door een schutting die een ridder niet zomaar kan binnendringen met zijn paard… het hoeft dus geen stenen muur te zijn die voor de hindernis zorgt! een hek of haag is voldoende. Deze regeling is maar pas opgeheven: het is nu het INAO dat bepaalt of je een wijn al dan niet naar een Clos mag vermelden. Wordt de naam op de fles vermeld, dan moeten alle gebruikte druiven afkomstig zijn van de clos.

De oorsprong van de clos ligt in de middeleeuwen: abdijen en edelen die de wijngaarden bezaten, voelden de nood om hun bezit af te schermen. In de woelige oorlogsjaren tijdens de renaissance, maar ook later in de Wereldoorlogen, verloren die muren echter grotendeels hun betekenis.

Tot in 1935 Philipponnat besloot om een monoparcellaire champagne te maken van een uitzonderlijke wijngaard in Mareuil-sur-Aÿ: de Vin des Goisses werd Clos des Goisses. Het zou echter nog vele jaren duren vooraleer het clos-concept ingang zou vinden: in 1979 kocht Krug het wereldbekende Clos du Mesnil en toen was het hek van de dam.

De dag van vandaag liggen talrijke monoparcellaire champagnes, gemaakt in een clos, te wachten tot ze op de markt verschijnen. Het INAO telt er 25, in deze lijst staan er meer dan 40 (waarvan enkele geen aparte “Clos” meer maken). Een poging tot overzicht.

Ambonnay

Clos d’Ambonnay (Krug)

0,86ha. 1995 eerste jaargang. Zie Clos d’Ambonnay.

Avize

Clos d’Avize (Etienne Calsac)

De eerste apart gevinifieerde champagne werd gemaakt 2014 en hij verschijnt dus wellicht niet voor 2020 op de markt. De clos is slechts 16 are groot en beplant met chardonnay.

Clos Jacquin (Pierre Callot)

1 jaar op hout. 100% chardonnay, 10% reservewijn. Zie Clos Jacquin.

Aÿ

Les Chaudes Terres en Clos Saint-Jacques (Bollinger)

Bollinger heeft twee aparte wijngaarden in Aÿ die men als clos kan betitelen: Les Chaudes Terres en Clos Saint-Jacques. Ze leveren nog altijd de wijn voor Vieilles Vignes Françaises.

Le Clos d’Aÿ (Collet)

Eén hectare van pinot noir. Komt niet als monoparcellaire champagne op de markt.

Le Léon

In het zuiden van Aÿ en Dizy ligt een langgerekt Clos. De ene helft ligt in Aÿ en is dus grand cru, de andere in Dizy en is daardoor premier cru. Twee producenten maken er een parcellaire cuvée van: Philipponnat (enkel van pinot noir van Aÿ) en Marc Hébrart, die chardonnay en pinot noir mengt van beide perceeldelen. Deze laatste wijn komt maar in 2017 of later op de markt.

Beaumont-sur-Vesles

Clos Virgile (Portier/Paul Sadi)

Een oude wijngaard van amper 20 are, beplant met 30% pinot noir en 70% chardonnay.

De productie is in handen van NM Paul Sadi en bedraagt ongeveer1200 flessen per jaar.

De wijn verblijft op grote eiken vaten van 1200hl. Bijzonder is ook het metalen etiket dat de fles siert.

Bligny

Clos de Château de Bligny (Château de Bligny – Martel)

Zes druiven, elk 1/6 (pn, pm, ch, petit meslier, arbane, pinot blanc). Eerste beplanting in 12de eeuw. 20ha. Verschillende percelen, waaronder Bernardin (naar de abt van de abdij van Clairvaux) en Val-l’Hermite.

Balnot-sur-Laignes

Le Clos Rocher

Clos van 1,4ha beplant met pinot noir in 2013 door champagneproducent Gremillet. De eerste productie wordt verwacht tegen 2017.

Bouzy

Le Petit Clos (Jean Vesselle)

Pinot noir, extra brut van een perceel van 8,25 are, voor dit doel gebruikt sinds 1995. Sinds 2005 worden eiken vaten gebruikt van de streek. Zie le Petit Clos.

Clos Barnaut (Edmond Barnaut)

Geen champagne, maar een coteaux champenois rosé van een perceel van 33 are beplant met pinot noir.

Croix Rouge (Bollinger)

Zie Croix Rouge.

Breuil

Clos des Graviers (Pierre Mignon)

Dit clos werd door voorvader Alex Mignon aangeplant in 1950. Het werd geconstrueerd door de stenen uit de grond van de wijngaard opeen te stapelen. De aanplant bestaat uit de drie grote druiven van champagne. De eerste jaargang is 2008.

Chigny-les-Roses

Clos du Moulin (Cattier)

Brut en Brut Rosé, beide premier cru. 2,2ha. Altijd 3 jaargangen, 15.000 flessen brut en 4000 flessen rosé. Zie Clos du Moulin.

Cramant

Clos l’Abbé (Hubert Soreau)

In 2004 werden hier opnieuw druiven geplant. De eerste oogst kwam in 2012 op de markt.

Cumières

Le Clos de Cumières

In november 2016 werd een steen ontdekt in de muur van het Clos de Cumières met daarop de inscriptie “1768”, de vermoedelijke datum van aanleg.

Vroeger heette dit perceel, dat officieel de naam “Le Village” draagt, “clos des Champions ” en behoorde het toe aan Leclerc-Briant. Na de dood van Pascal Leclerc-Briant werd de wijngaard verkocht om de erfeniskwestie te regelen. De huidige eigenaar (sinds 2009) is Hervé Jestin. De wijngaard is een halve hectare groot en beplant met gelijke delen chardonnay en pinot noir. Er worden ongeveer 3.300 flessen geproduceerd. De eerste vintage is 2010.

Damery

Clos des Monnaies (Goutorbe-Bouillot en Eric Lemaire)

Deze wijngaard is geplant op een oude Romeinse muntfabriek die teruggaat tot 340 nC en die ontdekt werd in 1840.
In 1930 plantte Jules Goutorbe  hier 28 are pinot meunier. Na een vorstaanval in 1985 werden 10 are herplant met chardonnay door Bastien Papleux. Sinds 2010 wordt de wijngaard bewerkt door de familie Papleux. De eerste flessen van deze houtgerijpte wijn worden in 2017 op de markt gebracht. Er worden ongeveer 1000 flessen per jaar gemaakt.

Dizy

Clos Jacquesson (Jacquesson)

Enkel in 1998 geproduceerd ter gelegenheid van 200 jaar Jacquesson. De wijn leverde niet de kwaliteit op die men
verwachtte en de productie is gestopt.

Le Léon

Zie Aÿ – le Léon

Epernay

Clos des Futies (Charlot-Tanneux)

Gelegen aan de Rue des Futies. Half om half chardonnay en pinot noir, de druiven staan oost-west geplant en de expositie is oostelijk. Twee grondtypes doorkruisen de wijngaard diagonaal: argilocalcair en kalk. De wijngaard is 18 are en omringd met muren van 1,2 meter hoog.

Le Mesnil-sur-Oger

Clos du Mesnil (Krug)

In 1698 ommuurd. 1,84ha. 1979 eerste jaargang van de gelijknamige cuvée. Het clos heette vroeger overigens Clos Tarin. Zie Clos du Mesnil.

Ludes

Le Clos A. Doré

Een perceel van 55 are dat tot in 1978 een boomgaard was en daarna beplant werd met chardonnay. Montmarthe maakt er een monoparcellaire champagne van (ongeveer 1500 flessen jaarlijks, assemblage enkel van de beste jaargangen). Het perceel is door het INAO en het CIVC uitgeroepen tot moederwijngaard, dus de planten zijn geschikt om te enten.

Mareuil-le-Port

Le Clos Barret

Een nieuwe clos, aangeplant in 2015 met alle zeven de toegelaten druiven, waarvan Denis Salomon een monoparcellaire cuvée maakt. De wijn is gerijpt op een traditionele pièce champenoise gemaakt door Jérôme Viard.

De eerste jaargang zal 2017 zijn en die wordt pas begin jaren 2020 op de markt verwacht.

Mareuil-sur-Aÿ

Clos Saint-Hilaire (Billecart-Salmon)

In 1964 beplant met pinot noir; eerste jaargang in 1995. Genoemd naar de patroonheilige van de kerk van Mareuil-sur-Aÿ. Jaarlijkse oogst van 3500 tot 7000 flessen. Zie Clos Saint-Hilaire.

Clos des Goisses (Philipponnat)

De oermoeder van de monoparcellaire champagnes: in 1935 al kwam de eerste jaargang uit.Recent is er ook een cuvée “Juste Rosé” en een “Coeur des Goisses” van hetzelfde perceel. Zie Clos des Goisses.

Montgeueux

Clos Sainte-Sophie (Jacques Lassaigne)

Een perceel van 1,2ha omzoomd door een haag. De oude wijnstokken (chardonnay geplant tussen 1968 en 1975) wordt sinds 2010 door de familie Lassaigne bewerkt. De eigenaar is de heer Valton, van de onderneming Petit Bateau. De cuvée komt ten
vroegste in 2017 op de markt.

Moussy

Clos des Plants de Chênes

Wijngaard in Moussy waar José Michel een vintage champagne maakte, gebotteld in een transparante fles. Bij de nalatenschap van de eigenaar ging het perceel naar de zoon.

Oger

Clos Cazals d’Oger (Claude Cazals)

Gekocht in de jaren 1950 en beplant met chardonnay. Eerste jaargang 1995.

Er worden twee cuvées gemaakt: een vieilles vignes en een cuvée Chapelle du Clos.

Zie Clos Cazals.

Pargny-les Reims

Clos des Chaulins (Médot (nu Lombard-Médot))

Wijngaard van 68 are aangeplant in 1927 met de drie grote druiven (55% pn, 35 pm, 10% ch). Wordt niet meer gemaakt als aparte cuvée.

Pierry

Les Clos (Mandois)

Gelegen naast een jachthuis uit 1712. Beplant in 1963.

Reims

Clos Lanson (Lanson)

Perceel van 1ha oude chardonnaystokken tussen 35 en 50 jaar oud. Vinificatie en rijping deels op eik uit de Ardennen.
Lancering eind 2014.

Les Clos Pompadour (Pommery)

Perceel van 20 are waarvan in 1897 de eerste oogst kwam. Eerste jaargang als monoparcellaire is 2002, met 3000 magnums gebotteld.

Rilly-la-Montagne

Clos Yons (Armand de Brignac)

Wijngaard tussen Chigny-les-Roses en Rilly-la-Montagne, 100% pinot meunier, 1,1ha. Ten vroegste in 2017 op de markt.

Saint Agnan

Clos Saint-Jean (José Michel)

In de Aisne, tussen Château Thierry en Dormans, ligt dit Clos beplant met chardonnay van 20 jaar oud. José Michel maakt er een champagne van waarbij de malolactische omzetting geblokkeerd wordt en die gedurende 8 maanden in demi-muids rijpt. De wijn komt op de markt in een transparante fles.

Troissy

Clos de Poiloux (Xavier Leconte)

Vroeger een echt clos, nu een lieu-dit van 0,8 ha, beplant met 100% pinot noir. De wijn wordt opgevoed op houten vaten en er wordt een millésime lieu-dit van gemaakt die extra brut is. Hij rijpt acht jaar in de kelder.

 

Vertus

Clos des Bouveries (Duval-Leroy)

100% chardonnay millésime, rijpt deels op eiken vaten. Zie Clos des Bouveries.

Clos Faubourg de l’Abbaye Notre Dame (Veuve Fourny)

Perceel van 0,29ha als clos bekend sinds de 19de eeuw, beplant met oude chardonnay (>60j). Millésimé, extra brut, minstens 9 jaar rijping. Geen malo, geen SO2. Zie Clos Faubourg de Notre Dame.

Clos de l’Abbaye (Doyard)

Perceel van 50 are beplant in 1956. Enkel de eerste persing van de cuvée wordt gebruikt, zodat de druiven maar ongeveer 4 tonneaux champennoises opleveren (zo’n 820 liter). Voor de eerste keer geproduceerd in 2008.

Clos La Fosse le Loup (Collin)

Beplant met 100% chardonnay op een oppervlakte van 7,03 aren. De eerste oogst is voorzien voor 2016.

Villedomange

Clos de l’Aurore (Bergeronneau-Marion)

Een 100% pinot meunier van oude wijnstokken (>65j) afkomstig van een wijngaard die deels ommuurd is en deels omzoomd met hagen.

Villers-Allerand

Clos des 3 clochers

Clos die zijn naam ontleent aan het feit dat je er drie kerktorens kan zien: die van Villers-Allerand, Rilly-la-Montagne en in de verte de kathedraal van Reims. De eerste oogst was in 2014. De wijn, gebaseerd op chardonnay die op eiken vaten gelegen heeft, wordt verwacht op de markt in 2018.